Tuinieren in een natte stadstuin: zo houd je je tuin droog en gezond

In de stad is elke vierkante meter groen waardevol. Maar wat als je stadstuin steeds in een modderpoel verandert na een flinke regenbui? In dichtbebouwde gebieden is waterafvoer vaak een uitdaging. Veel tuinen hebben een verharde ondergrond, weinig natuurlijke afwatering en beperkte ruimte voor slimme oplossingen. Gelukkig zijn er genoeg manieren om je tuin regenbestendig te maken. Met deze 7 praktische tips blijft je stadstuin droog en gezond, zelfs bij aanhoudende regenval.

Bak in tuincentrum Steck die aanmoedigt om tegels in een stadstuin te vervangen door planten onder de leus 'tegel eruit, plant erin!'

1. Minder tegels, meer groen

Een van de grootste oorzaken van wateroverlast in stadstuinen is een te versteende ondergrond. Water kan nergens heen en blijft op de tegels staan. De oplossing? Minder tegels, meer groen!

Vervang een deel van je bestrating door grind, schelpen of stapstenen met bodembedekkers ertussen.
Kies voor halfopen klinkers die water doorlaten.
Maak ruimte voor een border of verhoogde plantenbak, zodat de grond regenwater kan opnemen.
Leg een groene strook langs de randen van je tuin, zodat het water niet op je terras blijft staan.

2. Verbeter de bodem in je borders

Als de grond in je borders te dicht is, blijft water staan en kunnen plantenwortels gaan rotten. Je kunt de bodemstructuur verbeteren door de grond luchtiger te maken, zodat deze meer water doorlaat:

Voeg compost en organisch materiaal toe om de grondstructuur te verbeteren en water beter te laten weglopen.
Meng grof zand, lavagruis of fijn grind door de bodem, vooral als je zware kleigrond hebt. Dit helpt om het water sneller te laten infiltreren.
Gebruik diepwortelende planten, zoals smeerwortel en dropplant, die de bodem openbreken en de waterdoorlaatbaarheid verbeteren.
Vermijd het constant betreden van natte borders, want dat verdicht de bodem en maakt het probleem erger.

Door de bodem luchtiger te maken, blijft het water minder lang staan en krijgen je planten gezondere wortels.

3. Maak een regentuinbak

Als je weinig ruimte hebt maar toch slim met regenwater om wil gaan, is een waterdoorlatende regentuinbak een ideale oplossing. Dit is een verhoogde plantenbak die regenwater opvangt en langzaam afgeeft aan de bodem en de planten.

Hoe werkt het?

Een regentuinbak bestaat uit verschillende lagen die samenwerken om water op te slaan en geleidelijk af te voeren:

Onderin: een laag grind of hydrokorrels – deze zorgt voor drainage.
Daarboven: een worteldoek (geotextiel) – deze voorkomt dat de grond in de drainage-laag spoelt.
De bovenste laag: een luchtig mengsel van compost, zand en tuinaarde – dit zorgt voor een gezonde bodem.
Afvoeropening: sommige bakken hebben een afvoergat aan de zijkant, zodat overtollig water weg kan zonder dat de bak overstroomt.

Een regentuinbak voorkomt plassen in je tuin en helpt je planten beter te groeien, terwijl het regenwater nuttig wordt gebruikt.

Plantenbak met goede regenwaterafvoer wordt gevuld met bio kultura tuinaarde compost

Gebruik in een regentuinbak tuinaarde en/of compost die op een natuurlijke manier geproduceerd is! Zo zorg je voor de juiste omstandigheden voor bodemleven. Die kleine diertjes helpen dan weer verder met waterafvoer.

4. Leg een kleine vijver aan

Als je te maken hebt met wateroverlast, kun je het water ook benutten door een kleine vijver te maken. Dit helpt bij de waterafvoer én trekt nuttige dieren aan, zoals libellen, vogels en kikkers en padden, die dol zijn op slakken!

Kies een plek met een goede balans tussen zon en schaduw, zodat het water niet te snel opwarmt of verdampt.
Gebruik een ingegraven bak, vijverfolie of een oude teil als basis.
Vul de vijver met regenwater en zorg voor een geleidelijke overgang met keien en waterminnende planten zoals watermunt, moerasvergeet-mij-nietje en lisdodde.
Creëer een makkelijke in- en uitgang door ondiepe randjes of een plankje, zodat kikkers en padden zich thuis voelen.

Met een vijvertje help je dus niet alleen bij regenwaterbeheer, maar zorg je ook voor natuurlijke slakkenbestrijding!

Regenton in de stad vangt regenwater op uit een afvoerbuis. Vervaagd in de voorgrond staat een bloeiende plant.

5. Regenwater slim opvangen en gebruiken

In een kleine tuin heb je misschien geen plek voor een wadi (een lagergelegen opvangplek voor regenwater), maar je kunt regenwater wél slim opslaan en hergebruiken.

Installeer een regenton. Hoe dat moet lees je hier!
Gebruik wateropvangbakken op je balkon of hang een kleine regenton aan een regenpijp.
Plaats een regentuinbak (zie tip 2) om water op een natuurlijke manier te laten infiltreren.

Zo voorkom je niet alleen plassen in je tuin, maar bespaar je ook water in drogere periodes.

6. Planten in potten? Zorg voor goede drainage

Heb je veel planten in potten in je tuin of balkon? Let dan op bij veel regenval. De aarde in potten kan snel te nat worden, met rottende wortels als gevolg.

Kies potten met drainagegaten of boor extra gaten in dichte potten.
Leg een laag hydrokorrels onder in de pot voor betere afwatering.
Gebruik een luchtige potgrond met perliet of zand, zodat het water makkelijker wegkan.
Plaats potten op potvoetjes of bakstenen, zodat ze niet in plassen blijven staan.

7. Houd slakken op afstand

Natte stadstuinen zijn een paradijs voor slakken, die zich schuilhouden in vochtige hoekjes en 's nachts je planten aanvreten. Omdat een stadstuin vaak minder natuurlijke vijanden van slakken heeft, is het slim om deze juist aan te trekken. Kikkers en padden helpen hier goed bij, dus een vijvertje (zie tip 3) is een natuurlijke oplossing! Ook vogels, zoals merels, zanglijsters en eksters eten graag slakken. Lees hier hoe je meer vogels aantrekt.

Daarnaast kun je nog andere maatregelen nemen:

Plaats koperband rondom potten, want slakken houden niet van het metaal.
Gebruik eierschalen of koffiedik rond je planten: de scherpe randjes schrikken slakken af.
Zet je potten op een verhoging, zoals een tafeltje of plank op bakstenen, zodat slakken er minder makkelijk bij kunnen.

Plant kruiden zoals tijm en salie, of andere planten die slakken niet lekker vinden.

Omgaan met veel neerslag in je stadstuin

Een natte stadstuin hoeft geen probleem te zijn. Door verharding te beperken, regenwater slim op te vangen en je beplanting goed te kiezen, kun je regenval juist in je voordeel laten werken. Met een regentuinbak of kleine vijver zorg je ervoor dat regenwater een nuttige functie krijgt en je tuin tegelijkertijd groener en levendiger wordt. En met een vijver trek je natuurlijke slakkenbestrijders aan, zoals kikkers en padden!